د افغانستان د ازادو خبريالانو ټولنه د افغانستان لومړنۍ صنفی ټولنه ده، چې په سيمه ييزه کچه د صنفی سازمانونو له ټولو منل شويو اصولو او معيارونو سره سمه جوړه شوې او له لومړۍ ورځې څخه تر نن ورځې پورې يې په جوړولو او ترويج کې د افغانستان اکثريت ژورنالیستان، د ټولو ولایتونو، رسنیو، توکمیزو ډلو څخه، د مختلفو لیدلورو او نظریاتو سره فعاله ونډه او ګډون لري. په ۲۰۰۳ کال کې چې د لومړي ځل لپاره افغان خبریالان د جنګسالارانو، با نفوذه او زورواکو، جهادي قومندانانو او دولتي چارواکو له سانسور، فشار، محدودیتونو او ګواښونو سره مخ شول او په دې برخه کې هیڅ یوه هم موجوده او فعاله نه وه. دا د افغانستان د ازادو ژورنالیستانو ټولنې او د افغانستان د ازادو ژورنالیستانو ټولنې AIJA په همکارۍ د بیان له ازادۍ څخه د ملاتړ کوونکو نړیوالو سازمانونو سره په ګډه د مخکښو او بانفوذه خبریالانو د یوې ډلې له خوا جوړ شوی چې د خبریالانو د نړیوال فدراسیون (IFJ) په همکارۍ یې په ولایتونو کې د ژورنالیستانو کنګره جوړه کړه.

زموږ مخینه:

د افغانستان د ازادو خبريالانو ټولنه د افغانستان لومړنۍ صنفی ټولنه ده، چې په سيمه ييزه کچه د صنفی سازمانونو له ټولو منل شويو اصولو او معيارونو سره سمه جوړه شوې او له لومړۍ ورځې څخه تر نن ورځې پورې يې په جوړولو او ترويج کې د افغانستان اکثريت ژورنالیستان، د ټولو ولایتونو، رسنیو، توکمیزو ډلو څخه، د مختلفو لیدلورو او نظریاتو سره فعاله ونډه او ګډون لري.

په ۲۰۰۳ کال کې چې د لومړي ځل لپاره افغان خبریالان د جنګسالارانو، با نفوذه او زورواکو، جهادي قومندانانو او دولتي چارواکو له سانسور، فشار، محدودیتونو او ګواښونو سره مخ شول او په دې برخه کې هیڅ یوه هم موجوده او فعاله نه وه. دا د افغانستان د ازادو ژورنالیستانو ټولنې او د افغانستان د ازادو ژورنالیستانو ټولنې AIJA په همکارۍ د بیان له ازادۍ څخه د ملاتړ کوونکو نړیوالو سازمانونو سره په ګډه د مخکښو او بانفوذه خبریالانو د یوې ډلې له خوا جوړ شوی چې د خبریالانو د نړیوال فدراسیون (IFJ) په همکارۍ یې په ولایتونو کې د ژورنالیستانو کنګره جوړه کړه. د کابل ښار له ټاکنو وروسته د ۲۰۰۵ کال د چنګاښ په ۱۹مه د اساسي قانون او د زمري په ۲۰مه د هماهنګو او څارونکو بنسټونو په شتون کې د دې اتحادیې رییس، مرستیالان او منشي وټاکل شول او له دې لارې یې دفاع وکړه. هغه ژورنالیستان چې د ژورنالیزم معیارونه او اصول یې په مختلفو شرایطو کې د ننګونو او ستونزو سره د مبارزې په برخه کې تعقیب کړي دي.

د انجمن د کار په پیل کې، په هر ولایت کې یو استازی محدود و، د 2015 په پای کې، د اتحادیې مشرتابه، د فدراسیون په مشوره، د دې اتحادیې ټاکل شوې اداره تعدیل کړه. په بېلابېلو برخو کې د زياتو فعالو او د خبريالانو د ټولو طبقو د ونډې لرلو په موخه د هر ولايت مشر، مرستيال، منشي، د دفاعي کمېټې مشر، د ښځو د خبريالانو د کمېټې مشر او د ځوانانو د کمېټې مشر چې د ډیری وختونه د ژورنالیزم د زده کونکو څخه غوره شوي، په ځینو ولایتونو کې پلي شوي او په نورو ولایتونو کې د تطبیق وړ ګڼل شوي او پلي کیږي.

څرنګه چې دا سازمان یوازینی صنفی سازمان دی چې د نړیوال فدراسیون غړیتوب لري او د بې سرحده خبریالانو سازمان اعتبار لري، تل یې هڅه کړې چې خبریالانو صنفونو د نړیوال معیارونو په نظر کې نیولو سره ځان برابر کړي چې د غړیتوب حق په ورکولو پورې تړلی ده او یو سلسله اقدماتو ته اړتیا لري، چې د غړو د غړیتوب فیس ورکول په کې شامل دی.

د سیاسي بدلون وروسته د خبریالانو ترټولو لوی ملي کنفرانس د هیواد د ټولو ولایتونو د 34 استازو په شتون سره په کابل کې ترسره شو چې حجت الله مجددی د رییس، عبدالمعید هاشمي او فرهاد بهروز د مرستیالانو په توګه وټاکل شو.

د افغانستان د ازادو ژورنالستانو اتحادیه، د IFJ د استازي او د RSF د همکار په توګه، په افغانستان کې د خبریالانو د حقونو څخه د دفاع او ملاتړ په برخه کې د شاوخوا دوه لسیزو تجربې سره، د اګست میاشت له پنځلسمې نېټي وروسته کله چې هېواد کې سیاسي بدلون رامنځته شو بیا هم د خبریالانو یوازینی ملاتړی او مدافع پاتې شوی دي تر څو د خبریالانو د بشري حقونو دفاع او ملاتړ وکړي.

له همدې امله، دا د افغانستان د رسنیز ټولنې د باور وړ او د منلو وړ بنسټ دی او د هیواد ټول خبریالان او رسنۍ په پوره باور سره دغه بنسټ ته مراجعه کوي او د ژورنالیزم په ډګر کې په ټولو مواردو کې د دې معتبر بنسټ د نظر غوښتنه کوي. د ۲۰۲۱ کال د اګست په ۱۵مه له سیاسي بدلون وروسته د ټولنو/انجمنونو د فعالیت جواز لغوه شو او د ټولنې مشرتابه د هېواد د ټولو ولایتونو د خبریالانو د استازو په حضور او تصویب سره په عمومي غونډه کې د ټولڼې اساس نامه پر اتحادیې باندې تعدیل کړ.

د افغانستان د ازادو ژورنالیستانو اتحادیه، د افغانستان د ازادو خبریالانو ټولنې او د عدلیې له وزارت څخه د فعالیت جواز ترلاسه کړ چې اوس یې نوم له AIJA څخه AIJU ته بدل شوی دی.